وظایف نماینده مجلس

وظایف نماینده مجلس
یکی از مواردی که باید کاندیداهای انتخابات مجلس شورای اسلامی با آن آشنا باشند وظایف یک نماینده مجلس است. متاسفانه بسیاری از مردم و گاها خود نماینده‌ها امور اجرایی را جزء وظایف نماینده مجلس می‌دانند در حالی که این وظایف بر عهده دستگاه های دولتی و قوه مجریه می‌باشد. 

نمایندگی منصبی است که از طریق انتخابات و رأی مردم فعلیت می‌یابد و دارای ویژگی‌های زیر است:

اول اینکه مقامی ملی است.
اینکه مقامی ملی است، نمایندگان مجلس هر یک منتخب حوزه انتخابیه معینی هستند، اما نمایندگی‌ آنان عام و از سوی همه ملت ایران است؛ چون بر اساس اصل ۶۷ قانون اساسی، نمایندگان به گونه‌ای سوگند یاد می‌کنند که به معنای نمایندگی از طرف همه مردم کشور است نه حوزه انتخابیه‌ای خاص.
البته این به معنای نفی ارتباط نمایندگان با مردم حوزه انتخابیه خود نیست.

دوم اینکه نمایندگی‌، امری کلی است.
اینکه نمایندگی‌، امری کلی است که و نمایندگان هم در حدود اختیاراتی که به گونه فردی به آنها داده شده است و هم در حدود وظایف و اختیاراتشان به گونه گروهی تحت عنوان مجلس شورای اسلامی به وظایف خود عمل می‌کنند.

سوم اینکه نمایندگی غیر قابل عزل است.
اینکه نمایندگی غیر قابل عزل است، یعنی انتخاب‌کنندگان (بر خلاف وکالت در حقوق خصوصی)،‌ نمی‌توانند هر وقت لازم بدانند، نماینده خود را عزل‌کنند، و نماینده می‌تواند تا پایان دوره نمایندگی خود، بدون اجبار برای پاسخگوی به موکلین به طور مستقل مشغول انجام وظیفه شود.

دیگر اینکه مقام نمایندگی‌ دارای دو ویژگی زیر است:
اول اینکه قائم به شخص است.
یعنی این مقام به هیچ عنوان قابل واگذاری به دیگری نیست و نماینده منتخب مردم نمی‌تواند مقام خود را به دیگری واگذار کند.
بند اول اصل ۸۵ قانون اساسی به صراحت به این موضوع اشاره کرده است.
دوم اینکه مقام نمایندگی مشارکتی است نه شخصی و مستقل.
یعنی نمایندگان به صورت مشترک در تصمیم‌گیری‌های مجلس شرکت می‌کنند و مصوبات با رأی اکثریت به تصویب می‌رسد و به نام مجلس اعتبار و شایستگی اجرا می‌یابد.
وظایف اصلی نمایندگان مجلس چیست؟

نمایندگان مجلس و به طور کلی مجلس شورای اسلامی دو وظیفه اصلی دارند:
الف قانون‌گذاری
ب نظارت
الف – قانون‌گذاری:
بر اساس اصل هفتاد و یکم قانون اساسی مجلس شورای اسلامی صلاحیت عام قانون‌گذاری را دارا می‌باشد: «مجلس شورای اسلامی در عموم مسایل در حدود مقرر در قانون اساسی می‌تواند قانون وضع کند».
بر این اساس:
یکم:
پیشنهاد و پیش نویس قوانین تحت دو عنوان لایحه و یا طرح به مجلس وارد می‌شود:
«لایحه» مصوبه ای است که از طرف دولت پس از گذراندن مراحل قانونی برای تصویب به صورت قانون به مجلس ارائه می‌شود که ممکن است چند منشأ داشته باشد:
۱٫ دولت، ۲٫ رئیس قوه قضائیه، ۳٫ شورای عالی استان‌ها.
« طرح » پیشنهادی است که توسط حداقل پانزده نفر از نمایندگان مجلس یا شورای عالی استان‌ها به مجلس ارائه می‌گردد.
لوایح و طرح‌ها بر اساس درجه اهمیتشان به عادی، یک فوریتی، دو فوریتی و سه فوریتی، تقسیم می‌شوند.
دوم:
قوانینی که جنبه تصویبی دارند نظیر:
۱٫ قانون بودجه (اصل ۵۲ قانون اساسی)
۲٫ عهدنامه‌ها و قراردادهای بین‌المللی (اصل ۷۷ قانون اساسی)
۳٫ تغییر خطوط مرزی (طبق اصل ۷۸ قانون اساسی)
۴٫ محدودیت‌های ضروری کشور در شرایط اضطراری نظیر جنگ و… (اصل ۷۹ قانون اساسی)
۵٫ اخذ وام و کمک مالی (اصل ۸۰ قانون اساسی)
۶٫ استخدام کارشناسان خارجی (اصل ۸۲ قانون اساسی)
۷٫ انتقال بناها و اموال دولتی (اصل ۸۳ قانون اساسی)
سوم:
تفسیر قانون عادی:
بر اساس اصل ۷۳ قانون اساسی: «شرح و تفسیر قوانین عادی در صلاحیت مجلس شورای اسلامی است…».
چهارم:
دامنه اختیارات مجلس در امر قانون‌گذاری به ضرورت تطبیق مصوبات مجلس شورای اسلامی با احکام شرع و قانون اساسی تأکید شده است (اصل چهارم و هفتاد و دوم قانون اساسی)
ب نظارت:
مجلس شورای اسلامی علاوه بر وظیفه قانون گذاری، مسئولیت‌های نظارتی نیز بر عهده دارد:
۱٫ نظارت (دخالت) مجلس در تشکیل دولت:
وزرا پس از انتخاب توسط رئیس جمهور، برای گرفتن رأی اعتماد به مجلس معرفی می‌شوند (اصل ۱۳۳ قانون اساسی) و مجلس باید نظر خود را مبنی بر اعتماد یا عدم اعتماد به فرد فرد آنها اعلام کند (اصل ۸۷ قانون اساسی).
۲٫ نظارت عام نمایندگان:
یکم – تذکر:
تذکر شفاهی:
هر یک از نمایندگان می‌تواند در نطق بیش از دستور خود هر گونه کوتاهی مجریان در اجرای قوانین را به طور شفاهی تذکر دهد.
تذکر کتبی:
در صورت نقض قانون یا سوء جریان امور در دستگاه های اجرایی، نمایندگان مجلس می‌توانند از طریق رئیس مجلس به وزیر مسئول یا رئیس جمهور به طور کتبی تذکر دهند.
دوم – سؤال:
– سؤال: بر اساس اصل ۸۸ قانون اساسی:
«در هر مورد که حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رئیس جمهور و یا هر یک از نمایندگان از وزیر مسئول درباره یکی از وظایف آنان سؤال کنند، رئیس جمهور یا وزیر موظف است در مجلس حاضر شده و به سؤال جواب دهد».
طبق اصول ۱۳۷ و ۱۲۲ قانون اساسی وزرا و رئیس جمهور در مقابل مجلس مسئول هستند از این رو نمایندگان مجلس می‌توانند آنان را مورد سؤال قرار دهند.
سوم – استیضاح:
– استیضاح رئیس جمهور، وزرا و هیئت وزیران: (بر اساس اصل ۸۹ قانون اساسی)
۳٫ نظارت بر امور مختلف کشور:
یکم:
– تحقیق و تفحص:
طبق اصل ۷۶ قانون اساسی «مجلس شورای اسلامی حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد».
بر این اساس موضوع تحقیق و تفحص عام است و شامل کلیه بخش‌های کشور علاوه بر وزارتخانه ها و دولت می‌گردد.
دوم:
– اصل نود قانون اساسی:
بر اساس این اصل «هر کسی شکایتی از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قوه قضائیه داشته باشد می‌تواند شکایت خود را کتبا به مجلس شورای اسلامی عرضه کند.
مجلس موظف است به این شکایت رسیدگی کند و پاسخ کافی بدهد و در مواردی که شکایت به قوه مجریه و یا قوه قضائیه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی را از آنها بخواهد و در مدت متناسب نتیجه را اعلام نماید و در مواردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامه برساند».
۴٫ نظارت اطلاعی:
یکم:
– صلح دعاوی:
طبق اصل ۱۳۹ قانون اساسی:
«صلح دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی یا ارجاع آن به داوری در هر مورد، موکول به تصویب هیئت وزیران است و باید به اطلاع مجلس برسد».
دوم:
– اطلاع از رسیدگی به اتهام برخی از مجریان:
بر اساس اصل ۱۴۰ قانون اساسی: «رسیدگی به اتهام رئیس جمهور و معاونان او و وزیران در مورد جرایم عادی با اطلاع مجلس شورای اسلامی و در دادگاه های عمومی دادگستری انجام می‌شود».
سوم:
– ارسال تصویب نامه‌ها و آیین نامه های دولت برای رئیس مجلس:
به موجب اصل ۱۳۸ قانون اساسی: «… تصویب نامه‌ها و آیین نامه های دولت و مصوبات کمیسیون‌های مذکور در این اصل، ضمن ابلاغ برای اجرا به اطلاع رئیس مجلس شورای اسلامی می‌رسد تا در صورتی که آنها را برخلاف قوانین باید با ذکر دلیل برای تجدید نظر به هیئت وزیران بفرستد.
۵٫ نظارت مالی:
یکم:
– تصویب بودجه سالانه (اصل ۵۲ قانون اساسی(
دوم:
– دیوان محاسبات کشور مستقیماً زیر نظر مجلس شورای اسلامی می‌باشد و.. (اصل ۵۴ و ۵۵ قانون اساسی)
وظایف اصلی مجلس شورای اسلامی
با توجه به نقش مؤثر و مهم مجلس در نظام کشور، وظایف عمده مجلس در دو بخش خلاصه می‌گردد:
الف قانون‌گذاری
ب نظارت
حال جهت اطلاع و آگاهی از جایگاه مجلس شورای اسلامی در قانون اساسی و همچنین نحوه اداره مجلس بر اساس آئین نامه داخلی و آشنایی با بخش‌های مختلف مجلس شورای اسلامی که مسئولیت ارتباط با مردم را به اشکال مختلف به عهده دارند به طور خلاصه اطلاعاتی ارایه می‌گردد.
وظایف قانون‌گذاری نمایندگان و مراحل تصویب قانون
ـ مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به طور مستقیم و با رای مخفی انتخاب می‌شوند تشکیل می‌گردد.
ـ دوره نمایندگی مجلس چهار سال است.
ـ عده نمایندگان مجلس شورای اسلامی دویست و نود نفر است.
ـ زرتشتیان و کلیمیان هر کدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده انتخاب می‌کنند.
ـ مجلس شورای اسلامی با حضور دو سوم مجموع نمایندگان (۱۸۰ نفر) رسمیت پیدا می‌کند.
ـ مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن باید از رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود.
ـ مجلس شورای اسلامی در عموم مسایل در حدود مقرر در قانون اساسی می‌تواند قانون وضع کند.
ـ مجلس شورای اسلامی نمی‌تواند قوانینی وضع کند که با اصول و احکام مذهب رسمی کشور یا قانون اساسی مغایرت داشته باشد. تشخیص این مسئله به عهده شورای نگهبان می‌باشد.
ـ به منظور پاسداری از احکام اسلامی و قانون اساسی از نظر عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با آنها، شورایی به نام شورای نگهبان با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:

ترکیب و وظایف شورایی شورای نگهبان
۱ـ شش نفر از فقهای عادل و آگاه به مقتضیات زمان و مسایل روز، انتخاب این عده با مقام رهبری است.
۲ـ شش نفر حقوقدان، در رشته‌های مختلف حقوقی، از میان حقوق‌دانان مسلمانی که به وسیله رئیس قوه قضاییه به مجلس شورای اسلامی معرفی می‌شوند و با رای مجلس انتخاب می‌گردند.
ـ تشخیص عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با احکام اسلامی با اکثریت فقهای شورای نگهبان و تشخیص عدم تعارض آنها با قانون اساسی بر عهده همه اعضای شورای نگهبان است.
نمایندگان مجلس باید در نخستین جلسه مجلس به ترتیب زیر سوگند یاد کنند و متن قسم‌نامه را امضاء کنند:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
«من در برابر قرآن مجید به خدای قادر متعال سوگند یاد می‌کنم و با تکیه بر شرف انسانی خویش تعهد می‌نمایم که پاسدار حریم اسلامی و نگهبان دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی باشم، ودیعه‌ای را که ملت به ما سپرده به عنوان امنیتی عادل پاسداری کنم و در انجام وظایف وکالت، امانت و تقوی را رعایت نمایم و همواره به استقلال و اعتلای کشور و حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم پای‌بند باشم، از قانون اساسی دفاع کنم و در گفته‌ها و نوشته‌ها و اظهار نظرها استقلال کشور و آزادی مردم و تأمین مصالح آنها را مدنظر داشته باشم.»
نمایندگان اقلیت‌های دینی این سوگند را با ذکر کتاب آسمانی خود یاد خواهند کرد.
ـ هیئت رئیسه دائم مجلس مرکب از رئیس و دو نایب رئیس و شش منشی و سه کارپرداز می‌باشد و انتخاب آنها برای مدت یک سال خواهد بود.
ـ به منظور بررسی و اصلاح و تکمیل لوایح دولت و طرح‌های قانونی که نمایندگان و یا شوراهای عالی استان‌ها بر طبق اصول ۲۴ و ۱۰۲ قانون اساسی به مجلس می‌دهند به منظور تهیه و تمهید طرح‌های لازم و انجام وظایف دیگری که بر طبق قانون به عهده مجلس گذاشته شده است کمیسیون‌هایی در مجلس تشکیل می‌گردد.
ـ هر نماینده به جز رئیس مجلس ملزم است عضویت یکی از کمیسیون‌های دائمی را که برای آن انتخاب و تعیین می‌شود بپذیرد و در صورت تمایل می‌تواند در کمیسیون‌های دیگر مجلس با حق اظهارنظر و بدون حق رأی شرکت کند.
ـ در هر جلسه رسمی یک نفر از نمایندگان که مطلب مهمی داشته باشد و بخواهد به استحضار مجلس برساند می‌تواند تا یک ساعت قبل از شروع جلسه رسمی به عنوان نطق قبل از دستور در لوحه مخصوصی مشخصاً ثبت نام و مطالب خود را اظهار نماید و دو نفر دیگر از نمایندگان به نوبت طبق لیستی که با قید قرعه مشخص شده است صحبت خواهند کرد.
وقت هر کدام از نمایندگان برای نطق ده دقیقه است و می‌تواند تمام یا حداقل سه دقیقه از حق خود را به یک نماینده دیگر واگذار نماید.
ـ هر ماه گزارش‌کارهای کمیسیون‌ها به هیئت رئیسه مجلس داده می‌شود تا از طریق تکثیر و نصب در تابلو به اطلاع نمایندگان برسد.
ـ در مواردی که مجلس ضروری تشخیص دهد طبق اصل هفتاد و پنجم قانون اساسی اختیار وضع بعضی از قوانین را به کمیسیون‌های خود تفویض می‌نمایند.
ـ حداکثر مدت برای هر جلسه رسمی چهار ساعت است که ممکن است یکسره و یا با فاصله تنفس باشد، مگر در موارد ضروری به تشخیص رئیس و تصویب مجلس، همچنین وقت دستور جلسات رسمی مجلس چنان تنظیم می‌شود که با اوقات ادای نماز برخورد نداشته باشد.
ـ مذاکرات کامل هر جلسه با مصوبات ضبط و ثبت می‌شود و به انضمام اسامی غایبین و دیر آمدگان آن جلسه و حتی‌الامکان قبل از انعقاد جلسه بعد بین نمایندگان توزیع می‌شود.
ـ انعقاد رسمی جلسات و اعتبار اخذ رای، منوط به حضور حداقل دو سوم مجموع نمایندگان (۱۸۰) نفر می‌باشد و اکثریت مطلق آراء وقتی حاصل می‌شود که بیش از نصف نمایندگان صاحب رای حاضر، رای مثبت دهند مگر در مواردی که قانون اساسی یا در آیین‌نامه به موجب قانون دیگر، نصاب دیگری تعیین شده باشد.
ـ برای ادامه مذاکرات، حضور حداقل مجموع نمایندگان (۱۳۵ نفر) ضروری است.
ـ جلسات رسمی با تلاوت آیاتی چند از قرآن مجید که حتی‌الامکان متناسب جلسه آن روز باشد آغاز خواهد شد.
ـ لایحه قانونی از طرف دولت به مجلس جهت تصویب پیشنهاد می‌شود.
ـ طرح قانونی پیشنهادی است که با امضاء حداقل ۱۵ نفر از نمایندگان در مجلس به رئیس داده می‌شود.
ـ به طور کلی تمام لوایح و طرح‌ها به استثنای لوایح و طرح‌های فوری و مربوط به بودجه و تفسیر قوانین عادی و سایر مواردی که در این آیین‌نامه برای شور در آن مورد ترتیب خاص دیگری معین شده است دو شوری خواهد بود. فاصله دو شور حداقل باید پنج روز باشد.
ـ در شور اول گزارش کمیسیون مربوط در خصوص لایحه یا طرح عادی در جلسه علنی مطرح می‌گردد و در رابطه با کلیات طرح و لایحه مذاکره می‌شود و در صورت تصویب با پیشنهادات کتبی نمایندگان که تحویل هیئت رئیسه شده است جهت بررسی به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود.
ـ در شور دوم گزارش کمیسیون در مجلس مطرح می‌شود و پیشنهادات نمایندگانی که در مهلت قانونی ارایه شده است مطرح می‌گردد و پس از بحث و بررسی در جزئیات طرح و لایه بر اساس آئین نامه داخلی مجلس رای گیری به عمل می‌آید و پس از تصویب جزئیات و ماده واحده مصوبه از طریق ریاست مجلس جهت اظهارنظر به شورای نگهبان ارسال می‌گردد.
ـ لوایح و طرح‌ها چهار قسم است:
عادی، یک فوریتی، دو فوریتی و سه فوریتی.
ـ لوایح و طرح‌های یک فوریتی آن است که پس از تصویب فوریت به کمیسیون ارجاع می‌شود تا خارج از نوبت مورد بررسی قرار گیرد.
ـ طرح‌ها و لوایح دو فوریتی آن است که پس از تصویب دو فوریت، بلافاصله به طبع و توزیع آن اقدام و ۲۴ ساعت پس از توزیع در مجلس مطرح می‌شود.
ـ لایحه و طرح سه فوریتی آن است که وقتی سه فوریت آن به تصویب مجلس رسید در همان جلسه وارد دستور می‌گردد.
ـ اخطار راجع به منافی بودن لوایح و طرح‌ها با قانون اساسی کشور یا آیین‌نامه داخلی مجلس مقدم بر اظهارات دیگر است و مذاکرات در موضوع اصلی را متوقف می‌کند و باید با استناد به اصل یا ماده مربوطه حداکثر ظرف مدت ۵ دقیقه به عمل آید.
ـ اخذ رای در مجلس به پنج طریق انجام می‌گیرد:
۱ـ رای یا قیام و قعود
۲ـ رای با کلید برقی
۳ـ رای علنی با ورقه
۴ـ رای مخفی با ورقه
۵- رای مخفی با مهره
ـ کلیه مصوبات مجلس رسماً به شورای نگهبان فرستاده می‌شود در صورتی که ظرف ۱۰ روز پس از ابلاغ یا پس از انقضاء مدت تمدید ده روز مذکور در اصل ۹۵ قانون اساسی، شورای نگهبان مخالفت خود را اعلام نکرد طبق اصل ۹۴ قانون اساسی مصوبات از طرف مجلس جهت امضاء به دفتر ریاست جمهوری ابلاغ می‌شود.
خبرنگاران جراید و صدا و سیما با داشتن کارت مخصوص می‌توانند محل مخصوص حضور یافته و ناظر مذاکرات جلسه علنی باشند.
در جلسات علنی مجلس تماشاچیان می‌توانند حضور داشته باشند و در مدت حضور در جلسه باید سکوت را رعایت نموده و از هرگونه ابراز احساسات خودداری نمایند.
ـ نمایندگان مجلس شورای اسلامی علاوه بر حضور در حوزه‌های انتخابیه در ایام تعطیلی، در دفاتر استانی ملاقات مردم با نمایندگان نیز در ساعت‌های مشخصی که توسط روابط عمومی از رسانه‌های گروهی اعلام می‌شود با موکلین بدون تشریفات خاصی ملاقات می‌نمایند.
ـ ضمن اینکه کلیه مکاتبات مردم با نمایندگان توسط دبیرخانه مستقیماً در اختیار نمایندگان قرار می‌گیرد کلیه نامه‌هایی که حاوی پیشنهاد و طرح و انتقاد در رابطه با مسایل مطروحه در مجلس می‌باشد از طریق روابط عمومی در اختیار کمیسیون‌ها، نمایندگان و مسئولین ذی‌ربط قرار می‌گیرد.
ـ مجلس شورای اسلامی دارای دو کتابخانه است که از کتابخانه‌های معتبر کشور می‌باشند و کتب نفیس و اسناد تاریخی منحصر به فردی در آنها نگهداری می‌شود.
ـ مشروع مذاکرات مجلس شورای اسلامی، همچنین کلیه قوانین مصوب توسط روزنامه رسمی کشور منتشر و در اختیار عموم قرار می‌گیرد.
ـ اولین دوره مجلس شورای اسلامی در هفتم خردادماه سال ۱۳۵۹ با پیام رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) افتتاح شد.
ـ اولین انتخابات مجلس شورای اسلامی در روز جمعه مورخ ۲۴/۱۲/۱۳۵۸ برگزار گردید.
مجلس شورای اسلامی در تاریخ بیست‌وسوم تیرماه سال ۱۳۷۲ با تصویب ماده واحده‌‌ای روز دهم آذرماه سالروز شهادت مجتهد مجاهد و سیاستمدار متعهد آیت‌الله سید حسن مدرس را به عنوان روز مجلس نام‌گذاری کرد.

وظایف نظارتی مجلس شورای اسلامی
ـ لوایح قانونی پس از تصویب هیئت وزیران به مجلس تقدیم می‌شود و طرح‌های قانونی به پیشنهاد حداقل پانزده نفر از نمایندگان، در مجلس شورای اسلامی قابل طرح است.
ـ عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، قراردادها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.
ـ گرفتن و دادن وام و یا کمک‌های بدون عوض داخلی و خارجی از طرف دولت باید با تصویب مجلس شورای اسلامی باشد.
ـ هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسایل داخلی و خارجی کشور اظهار نظر نماید.
ـ نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهار نظر و رای خود کاملاً آزادند و نمی‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‌اند تعقیب یا توقیف کرد.
ـ رئیس جمهور برای هیئت وزیران پس از تشکیل و پیش از هر اقدام دیگر باید از مجلس رأی اعتماد بگیرد.
ـ در هر مورد که حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رئیس جمهور و یا هر یک از نمایندگان از وزیر مسئول، درباره یکی از وظایف آنان سئوال کنند، رئیس جمهور یا وزیر موظف است در مجلس حاضر شود و به سوال جواب دهد.
ـ نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌توانند در مواردی که لازم می‌دانند هیئت وزیران یا هر یک از وزرا را استیضاح کنند. استیضاح وقتی قابل طرح در مجلس است که با امضای حداقل ده نفر از نمایندگان به مجلس تقدیم شود.
ـ اگر مجلس به هیئت وزیران و یا وزیران مورد استیضاح رای اعتماد نداد، هیئت وزیران یا وزیر مورد استیضاح عزل می‌شود.
ـ در صورتی که حداقل یک سوم از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رئیس جمهور را در مقام اجرای وظایف مدیریت قوه مجریه و اداره امور اجرایی کشور مورد استیضاح قرار دهند، رئیس جمهور باید ظرف مدت یک ماه پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و در خصوص مسایل مطرح شده توضیحات کافی بدهد. در صورتی که پس از بیانات نمایندگان مخالف و موافق و پاسخ رئیس جمهور، اکثریت دو سوم کل نمایندگان به عدم کفایت رئیس جمهور رأی دادند مراتب جهت اجرای بند ۱۰ اصل یکصد و دهم به اطلاع رهبری می‌رسد.
ـ هر کس شکایتی از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قضاییه داشته باشد، می‌تواند شکایت خود را کتباً به مجلس شورای اسلامی عرضه کند.
مجلس موظف است به این شکایت رسیدگی کند و پاسخ کافی دهد و در مواردی که شکایت به قوه مجریه یا قوه قضاییه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی دهد و پاسخ کافی از آنها بخواهد و در مدت متناسب نتیجه را اعلام نماید و در موردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامه برساند

قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی

قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی

فصل ششم ـ تبلیغات

مـاده 56 ـ فـعالیـت تبـلیغـات انتـخاباتـی نامزدهای نمایندگی هشت روز قبل از روز اخذ رأی ( مرحله اول و دوم ) آغاز و تا بیست و چهار ساعت قبل از اخذ رأی ادامه خواهد داشت .

ماده 57 ـ استفاده از هر گونه پلاکارد ، پوستر ، دیوار نویسی و کاروانهای تبلیغاتی و استفاده از بلندگوهای سیار در خارج از محیط سخنرانی و امثال آن باستثنای عکس برای تراکت و زندگی نامه و جزوه و همچنین سخنرانی و پرسش و پاسخ از طرف نامزدهای انتخاباتی و طرفداران آنان ممنوع می باشد .

متخلفین از این ماده به سه تا سی روز زندان محکوم می گردند .

تبصره ـ اعلام نظر شخصیتها در تأیید نامزدها به شرطی مجاز است که بدون ذکر عنوان و مسئولیت آنها باشد و مدرک کتبی مربوط بـه امـضـای آنـان تسلیم هیأت اجرائی انتخابات شده باشد .

ماده 58 ـ هیچ کس حق ندارد آگهی تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی را که در محلهای مجاز الصاق گردیـده در زمـان قـانـونی تبـلیغـات پاره و یا معدوم یا مخدوش نماید و عمل مرتکب جرم محسوب می شود .

ماده 59 ـ انجام هر گونه فعالیت تبلیغاتی از تاریخ اعلام رسمی اسامی نامزدها برای نامزدهای نمایندگی مجلس از صدا و سیما و میز خطابه نماز جمعه و یا هر وسیله دیگری که جنبه رسمی و دولـتی دارد و فـعالـیت کـارمـنـدان در سـاعـات اداری و هـمچـنین استـفاده از وسـایل و سایر امکانات وزارتخانه ها و ادارات ، شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها وشـرکتها و سـازمانـهای وابـسته بـه آنـها و نهادها و مـؤسساتی که از بودجه عمومی ( به هر مقدار ) استفاده می کنند و همچنین در اختیار گذاشتن وسایل و امکانات مزبور ممنوع بوده و مرتکب مجرم شناخته می شود .

تـبصـره 1 ـ مـؤسسـات و نـهادهایـی کـه دارایی آنان از اموال عمومی است ، همانند بنیاد مستضعفان مشمول این ماده می باشند .

تبصره 2 ـ نشریات و مطبوعات متعلق به سازمانها ، وزارتخانه ها ، ادارات ، نهادها و مؤسسات یاد شده در متن این ماده ، حق تبلیغ برای نـامـزدهای انتخـاباتـی را ولـو بـه صورت درج آگهی ندارند .

ماده 60 ـ اعضای هیأتهای اجرائی و نـظارت انتـخابات حق تبلیغ له یا علیه هیچ یک از داوطلبان انتخاباتی را نخواهند داشت .

ماده 61 ـ الصاق اعلامیه ، عکس ، هرگونه آگهی تبلیغاتی بر روی علائم راهنمایی و رانندگی ، تابلوی بیمارستانها ، تابلوی مدارس و سایر مؤسسات آموزشی و تابلوهای منصوبه در معابر عمومی توسط بخش دولتی و وابسته به دولت و صندوقهای پست ، باجه های تلفن ، پستهای برق و تلفن ، تابلوها و املاک بخش خصوصی ، مگر با رضایت مالکین یا متصرفین ممنوع است و مأمورین انتظامی در صورت مشاهده چنین مواردی متخلفین را جلب و به منظور تعقیب قانونی به مقامات قضائی تحویل می نمایند . فرمانداریها و بخشداریها نیز باید نسبت به امحای چنین اوراقی اقدام نمایند و استنکاف از این وظیفه جرم محسوب می گردد .

ماده 62 ـ هرگونه آگهی و آثار تبلیغاتی باید قبل از شروع اخذ رأی از محل شعبه ثـبت نام و اخذ رأی توسط اعضای شعب امحا گردد .

مـاده 63 ـ ستـادهـای تبـلیغات انتخاباتی تنها در مراکز بخشها ، شهرها و شهرستانـها دایر می گردد در شهرهای بزرگ در هر منطقه شهرداری یک محل به عنوان ستاد انتخاباتی می تواند دایر گردد . در مواردی که یک منطقه ، چند عنوان از عناوین فوق الذکر را داشته باشد در حکم یک عنوان می باشد .

تبصره 1 ـ ستاد تبلیغات انتخابات ، مرکزی است که فعالیتهای تبلیغاتی نامزدها ، مندرج در مواد فصل ششم این قانون در آن ساماندهی و انجام پذیرد .

تبصره 2 ـ تشکیل ستاد تبلیغات انتخاباتی بدون اعلام نشانی محل ستاد و نام مسئول آن به فرمانداری یا بخشداری ممنوع است .

ماده 64 ـ مطبوعات و نشریات حق ندارند آگهی یا مطالبی علیه نامزدهای انتخاباتی درج کنند و یا برخلاف واقع مطلبی بنویسند که دال بر انصراف گروه یا اشخاصی از نامزدهای معین باشد و در هر صورت نامزدها حق دارند پاسخ خود را ظرف هجده ساعت پس از انتشار نشریه مزبور بدهند و آن نشریه مکلف به چاپ فوری آن طبق قانون مطبوعات می باشد . در صورتی که آن نشریه منتشر نشود مسئول آن باید با هزینه خود پاسخ نامزد را به نشریه مشابه دیگری ارسال دارد و آن نشریه مکلف به درج آن در اولین چاپ خود خواهد بود . انتشار این گونه مطالب در غیر مطبوعات نیز ممنوع است و نامزد معترض حق دارد نظر خود را منتشر نماید .

ماده 65 ـ داوطلبـان نمـایندگـی و طرفـداران آنـان بـه هیچ وجه مجاز بـه تبلیغ علیه داوطلبان دیگر نبوده و تنها می توانند شایستگی های خود یا داوطلب مورد نظرشان را مطرح نمایند و هرگونه هتک حرمت و حیثیت نامزدهای انتخاباتی برای عموم ممنوع بوده و متخلفین طبق مقررات مجازات خواهند شد.

آیین نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی

فصل چهارم : تبلیغات

ماده 39 ـ از زمان ثبت نام داوطلبان تا هنگام شروع تبلیغات رسمی ، انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی تحت عنوان نامزد نمایندگی مجلس ممنوع می باشد .

مـاده 40 ـ تـبلـیغات انتـخـاباتی نـامزدهای نمایندگی هشـت (8) روز قبل از روز اخذ رأی آغاز می شود و دقیقاَ بیست و چهار (24) ساعت قبل از شروع اخذ رأی پایان می پذیرد .

ماده 41 ـ چنانچه نامزدهای انتخاباتی بخواهند در آثار تبلیغاتی از اعلام نظر شخصیتها در تأیید خود استفاده کنند ، لازم است اولاَ اعلام نظر شخصیـتها بـدون ذکر عنوان و مسئولیت باشد ، ثانیاَ مدرک کتبی امضا شده ایشان ، تسلیم هیأت اجرائی شده باشد .

ماده 42 ـ پس از اعلام حمایت گروههـا و مـجامع و اقـشار مختلـف بـه نامـزد مورد نظر ، وی می تواند حمایت آنان را در آثار تبلیغاتی مجاز خود درج و منتشر نماید .

ماده 43 ـ نصب هرگونه تابلو که نشان دهنده مکان ستاد تبلیغات انتخاباتی نامزدها باشد ، بلامانع است .

ماده 44 ـ عکس برای تراکت ، زندگی نامه و جزوه در صورت رعایت موارد زیر ، نوع و محدودیت خاص دیگر نداشته و رنگی یا غیر رنگی بودن کاغـذ یا نـوشتـه آثـار تبـلیغاتی مجاز بلامانع است . مقصود از تراکت ، هرنوع مطلب و عکس مجاز تبلیغاتی است که در قطع حداکثر 15 * 20  سانتی متر از کاغذ یا مقوا چاپ و منتشر می گردد . زندگی نامه و جزوه نیز هرنوع مطلب و عکس مجاز تبلیغاتی است که به صورت دفتر یا کتاب منتشر شده و اندازه صفحات آن نباید از 15 * 20 سانتی متر تجاوز نماید .

ماده 45 ـ این ماده حذف گردید .

ماده 46 ـ نصب هرگونه آثار تبلیغاتی به صورت پلاکارد توسط اقشار ، گروهها و احزاب و جمعیتها به شرطی مجاز است که فقط در جهت تشویق و ترغیب شرکت مردم در انتخابات باشد و ذکری از اسامی نامزد یا نامزدهای خاصی نداشته باشد .

ماده 47 ـ نامزدهای انتخاباتی می توانند با استفاده از آثار تبلیغاتی مجاز به صورت مشترک نیز تبلیغات انتخاباتی داشته باشند .

مـاده 48 ـ نـصب و استفـاده از بلـندگو صرفاَ در محل ستاد تبلیغاتی نامزدها و محل سخنرانی ایـشان مـجاز اسـت. استفـاده از بـلنـدگو در خارج از محیط سخنرانی و ستاد تبـلیغاتی ممنوع می باشد .

ماده 49 ـ اعضای شعب ثبت نام و اخذ رأی موظف اند قبل از شروع اخذ رأی ، هرگونه آگهی و آثار تبلیغاتی نامزدها را از محل شعب ثبت نام امحا نمایند و تـرتیبی اتخاذ کنند که در طول ساعات رأی گیری نیز محل اخذ رأی عاری از هرگونه آثار تبلیغاتی نامزدها باشد .

ماده 50 ـ تشکیلات ستادهای تبلیغات انتخاباتی تنـها در مراکز بخشها ( اعم از اینکه مرکز بخش ، شهر یا روسـتا بـاشد ) شهرها و شهرستانها مـجاز بـوده و در شـهـرهای بـزرگ در هـر منطقه شـهرداری می توان یک محل به عنوان ستاد تبلیغاتی دایر کرد . قبل از تشکیل ستاد لازم اسـت مـحل ستـاد و نـام مسـئول آن به فرمانداری یا بخشداری اعلام گردد .

مـاده 51 ـ نـامزدهـای نـمایندگی باید طرفداران خـود را بـه نحو مقتضی توجیه نمایند تا از پاره کردن یا محو آثـار تبـلیغاتی سایر نامـزدها خـودداری کننـد و برعلـیه دیگر نـامزدهای انتـخابـاتی به هیچ طریقی تبلیغ ننمایند .

ماده 52 ـ شهرداریها می توانند با استفاده از امکانات محلی ، مکانهای مناسبی را برای الصاق و یا ارائه آثار تبلیغاتی نامزدها تعیین نمایند .

ماده 53 ـ فرمانداران و بخشداران موظف اند از طریق نیروی انتظامی ، شهرداری و سایر مراجع محلی نسبت به امحای آثار تبلیغاتی که در محلهای ممنوع نصب شده اند ، اقدام نمایند .

آئین نامه اجرایی قانون انتخابات شوراها

فصل پنجم – تبلیغات

ماده 62- مدت فعالیت تبلیغات انتخاباتی برای کلیه نامزدها یکسان است و (8) روز قبل از روز اخذرأی آغاز می گردد و تا (24) ساعت قبل از روز اخذرأی ادامه خواهد داشت .

ماده 63- در فعالیتهای تبلیغاتی انتخاباتی ، انجام امور ذیل ممنوع است و مرتکبین تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند .

1- نوشتن و یا اظهار مطالب خلاف واقع .

2- دیوار نویسی ، راه اندازی کاروانهای تبلیغاتی و استفاده از بلندگوهای سیار خارج از محل سخنرانی و یا ستاد تبلیغاتی انتخاباتی .

3- اعلام نظر شخصیتها در تأیید نامزدها با ذکر عنوان و مسئولیت آنان .

4- استفاده از صدا و سیما و میز خطابه نماز جمعه یا هر وسیله دیگری که جنبه رسمی و دولتی دارد . 

5- فعالیت انتخاباتی کارمندان در ساعات اداری . 

6- استفاده از وسایل و امکانات وزارتخانه ها و ادارات ، شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها و شرکت ها و سازمانهای وابسته به آنها و نهادها و مؤسساتی که از بودجه عمومی ( به هر میزان ) استفاده می کنند و همچنین در اختیار گذاشتن وسایل و امکانات مذکور .

7- فعالیت تبلیغاتی مجریان و ناظران انتخابات برای نامزدهای انتخاباتی در قلمرو مسئولیت خود .

8- الصاق هرگونه آثار تبلیغاتی نامزدها بر روی علائم راهنمایی و رانندگی ، تابلوی بیمارستانها ، تابلوی مدارس و سایر مؤسسات آموزشی و تابلوهای منصوبه در معابر عمومی توسط بخش دولتی و وابسته به دولت و همچنین تأسیسات عمومی و دولتی و صندوقهای پست ، باجه های تلفن ، پستهای برق و تلفن ، تابلوها و املاک بخش خصوصی ( مگر با رضایت مالکان یا متصرفان ) و هرگونه تابلوی راهنما ، مأمورین انتظامی در صورت مشاهده چنین مواردی متخلفان را جلب و به منظور تعقیب قانونی به مقامات قضایی تحویل مینمایند . بخشداریها موظف اند با استفاده از امکانات محلی نسبت به امحای چنین اوراقی اقدام نمایند.

9- تبلیغ علیه نامزدها و هرگونه هتک حرمت و حیثیت آنان .

10- پاره یا معدوم نمودن عکس و آثار تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی در مدت و زمان قانونی تبلیغات که در محلهای مجاز الصاق شده و یا نصب شده باشد . 

11- انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی تحت عنوان داوطلبی خارج از مهلت قانونی تبلیغات .

تبصره 1- درجات تحصیلی و سوابق خدمات و فعالیتهای مورد ادعا در آثار تبلیغاتی باید مستند به مدارکی باشد که در صورت نیاز هیأت اجرایی ، ارایه آنها امکان پذیر باشد .

تبصره 2- استفاده از امکانات تبلیغی مؤسساتی که به نحوی از بودجه عمومی استفاده می کنند ولی با رعایت ضوابط و انعقاد قرارداد و اخذ وجه از اشخاص حقیقی و حقوقی برای آنها کارهای تبلیغاتی انجام میدهند ( مثل نشریات وابسته به دولت ) ، در تبلیغات انتخاباتی بلامانع است .

تبصره 3- استفاده از اماکن دولتی و عمومی مشروط به اخذ مجوز از مقامات ذی صلاح و پرداخت هزینه برابر برای تمامی نامزدها و طرفداران آنان بلامانع است .

تبصره 4 – بخشداریها می توانند با استفاده از امکانات محلی ، محلهای مناسبی اعم از ثابت یا سیار برای الصاق یا ارائه آثار تبلیغاتی نامزدها تعیین نمایند و در صورت لزوم هزینه لازم را از آنان اخذ کنند .

تبصره 5- استفاده از هرگونه آثار تبلیغاتی نامزدها و طرفداران آنان اعم از کاغذی ، پارچه ای ، مقوایی ، فلزی و یا هر جنس دیگر با ابعاد بیشتر70 ×100  سانتی متر ممنوع است .

تبصره 6-  شرکت پست در چارچوب اساسنامه خود فقط می تواند در امر توزیع آثار تبلیغاتی نامزدها اقدام نماید .

ماده 64- مطبوعات و نشریات حق ندارند آگهی یا مطالبی علیه نامزدهای انتخاباتی درج نمایند و یا مطلبی بنویسند که دال بر انصراف گروه یا اشخاصی از نامزدهای معین باشد ، در این صورت نامزدها حق دارند پاسخ خود را به نشریه مزبور بدهند و آن نشریه طبق قانون مطبوعات مکلف به چاپ فوری آن در مهلت مجاز تبلیغات می باشد .

تبصره – مطبوعات و نشریات در انتشار هرگونه مطلب درخصوص نامزدها مکلفند به نحوی اقدام نمایند که فرصت پاسخگویی برای نامزد در مهلت مجاز تبلیغاتی فراهم باشد .

ماده 65- انتشار اعلام نظر شخصیتها ( بدون ذکر عنوان مسئولیت آنان ) ، مجامع ، احزاب و گروههای مجاز ، در تأیید نامزد انتخاباتی باید مستند به مدرک کتبی و امضا شده مربوط به تأیید و حمایت باشد و در صورت درخواست هیأت اجرایی ، نامزد انتخاباتی مکلف به ارایه این مستندات و مدارک باشد .

ماده 66- همزمان با آغاز کار ستاد تبلیغات انتخاباتی نامزدها ،نشانی و محل ستاد و نام مسئول آن کتباً و با امضای نامزد انتخاباتی مربوط ، به آگاهی هیأت اجرایی حوزه انتخابیه برسد .

تبصره – ستاد تبلیغات انتخاباتی ، مرکزی است که فعالیتهای تبلیغاتی نامزدها و طرفداران آنان مندرج در مواد فصل پنجم این آیین نامه در آن ساماندهی و انجام پذیرد . هر داوطلب تنها می تواند یک ستاد تبلیغاتی دایر نماید .

ماده 67- هرگونه عکس و آثار تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی که در محل شعبه ثبت نام و اخذرأی وجود دارد باید قبل از اخذرأی ، توسط اعضای شعبه امحا شود .

آئین نامه اجرایی انتخابات شوراهای اسلامی شهر

فصل پنجم – تبلیغات

ماده 61- مدت فعالیت تبلیغات انتخاباتی برای کلیه نامزدها یکسان است و (8) روز قبل از روز اخذرأی آغاز می گردد و تا (24) ساعت قبل از روز اخذرأی ادامه خواهد داشت .

ماده 62- در فعالیتهای تبلیغات انتخاباتی ، انجام امور ذیل ممنوع است و مرتکبین تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند .

1- نوشتن و یا اظهار مطالب خلاف واقع .

2- دیوار نویسی ، راه اندازی کاروانهای تبلیغاتی و استفاده از بلندگوهای سیار خارج از محل سخنرانی و یا ستاد تبلیغاتی انتخاباتی .

3- اعلام نظر شخصیتها در تأیید نامزدها با ذکر عنوان و مسئولیت آنان .

4- استفاده از صدا و سیما و میز خطابه نماز جمعه و یا هر وسیله دیگری که جنبه رسمی و دولتی دارد .

5- فعالیت انتخاباتی کارمندان در ساعات اداری .

6- استفاده از وسایل و امکانات وزارتخانه ها ، ادارات ، شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها و شرکتها و سازمانهای وابسته به آنها و نهادها و مؤسساتی که از بودجه عمومی ( به هر میزان ) استفاده می کنند و همچنین در اختیار گذاشتن وسایل و امکانات مزبور .

7- فعالیت تبلیغاتی مجریان و ناظران انتخابات برای نامزدهای انتخاباتی در قلمرو جغرافیایی مسئولیت خود.

8- الصاق هرگونه آثار تبلیغاتی نامزدها بر روی علائم راهنمایی و رانندگی ، تابلوی بیمارستان ، تابلوی مدارس و سایر مؤسسات آموزشی و تابلوهای منصوبه در معابر عمومی توسط بخش دولتی و وابسته به دولت و همچنین تأسیسات دولتی و صندوقهای پست ، باجه های تلفن ، پست های برق و تلفن ، تابلوها و املاک بخش خصوصی ( مگر با رضایت مالکان یا متصرفان ) و هرگونه تابلوی راهنما ، مأمورین انتظامی در صورت مشاهده چنین مواردی متخلفان را جلب و بمنظور تعقیب قانونی به مقامات قضایی تحویل مینمایند.  شهرداریها موظف اند با استفاده از امکانات نسبت به امحاء چنین اوراقی اقدام نمایند .

9- تبلیغ علیه نامزدها و هرگونه هتک حرمت و حیثیت آنان .

10- پاره یا معدوم نمودن عکس و آثار تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی در مدت و زمان قانونی تبلیغات که در محلهای مجاز الصاق شده و یا نصب شده باشد .

11- انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی تحت عنوان داوطلبی خارج از مهلت قانونی تبلیغات .

تبصره 1 – درجات تحصیلی و سوابق خدمات و فعالیتهای مورد ادعا در آثار تبلیغاتی باید مستند به مدارکی باشد که در صورت نیاز هیأت اجرایی ، ارائه آنها امکان پذیر باشد .

تبصره 2- شهرداریها می توانند با استفاده از امکانات محلی ، محلهای مناسبی را برای الصاق و یا ارائه آثار تبلیغاتی نامزدها تعیین نمایند .

تبصره 3- استفاده از امکانات تبلیغی مؤسساتی که به نحوی از بودجه عمومی استفاده می کنند ولی با رعایت ضوابط و انعقاد قرارداد و اخذ وجه از اشخاص حقیقی و حقوقی برای آنها کارهای تبلیغاتی انجام میدهند ( مثل نشریات وابسته به دولت ) ، در تبلیغات انتخاباتی بلامانع است . 

تبصره 4- استفاده از اماکن دولتی و عمومی مشروط به اخذ مجوز از مقامات ذیصلاح و پرداخت هزینه برابر برای تمامی نامزدها و طرفداران آنها بلامانع است .

تبصره 5- استفاده از هرگونه آثار تبلیغاتی نامزدها و طرفداران آنان اعم از کاغذی ، پارچه ای ، مقوایی ، فلزی و یا هر جنس دیگر با ابعاد بیشتر از 70 × 100  سانتی متر ممنوع است .

تبصره 6- شرکت پست در چارچوب اساسنامه خود میتواند در امر توزیع آثارتبلیغاتی نامزدها اقدام نماید .

ماده 63-  مطبوعات و نشریات حق ندارند آگهی یا مطالبی علیه نامزدهای انتخاباتی درج نمایند و یا مطلبی بنویسند که دال بر انصراف گروه یا اشخاصی از نامزدهای معین باشد ،در این صورت  نامزدها حق دارند پاسخ خود را به نشریه مزبور بدهند و آن نشریه طبق قانون مطبوعات مکلف به چاپ فوری آن درمهلت مجاز تبلیغات می باشد .

تبصره – مطبوعات و نشریات درانتشار هر گونه مطلب در خصوص نامزدها مکلفند به نحوی اقدام نمایند که فرصت پاسخگوئی برای نامزد درمهلت مجاز تبلیغاتی فراهم باشد.

ماده 64- انتشار اعلام نظر شخصیتها ( بدون ذکر عنوان و مسئولیت آنان ) ، مجامع ، احزاب و گروههای مجاز ، در تأیید نامزد انتخاباتی باید مستند به مدرک کتبی و امضا شده مربوط به تأیید و حمایت باشد و نامزد انتخاباتی در صورتی که بخواهد از تأیید مراجع یاد شده در صدر این نامه استفاده نماید باید مستندات و مدارک آن را ارایه کند .

ماده 65- همزمان با آغاز کار ستاد تبلیغات انتخاباتی نامزدها ، نشانی و محل ستاد و نام مسئول آن باید کتباً و با امضای نامزد انتخاباتی مربوط ، به آگاهی هیأت اجرایی حوزه انتخابیه برسد .

تبصره – ستاد تبلیغات انتخابات ، مرکزی است که فعالیتهای تبلیغاتی نامزدها و طرفداران آنها مندرج در مواد فصل پنجم این آیین نامه در آن ساماندهی وانجام می پذیرد و هر داوطلب تنها می تواند درهر منطقه شهرداری یک ستاد تبلیغاتی دایر نماید.

ماده 66- هرگونه عکس و آثار تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی که در محل شعبه ثبت نام واخذرأی وجود دارد باید قبل از اخذرأی ، توسط اعضای شعبه امحا شود .